بازاریابی اینترنتی مشتری محور؛ مسیری هموار به سوی مزیت رقابتی
در دنیای دیجیتال امروز، بازاریابی اینترنتی به یکی از مهم ترین ابزارهای کسب مزیت رقابتی برای سازمان ها بدل گشته است. با گسترش روزافزون نفوذ اینترنت و تغییر الگوهای رفتاری و خرید مشتریان، شرکت هایی می توانند در بازار پیشی بگیرند که به خوبی از قابلیت های بی نظیر بازاریابی آنلاین در راستای اهداف کسب و کار خود بهره گیرند. اما نکته کلیدی اینجاست که صرف حضور در فضای دیجیتال، به خودی خود مزیت رقابتی پایداری ایجاد نمی کند. آنچه شرکت ها را در بلندمدت برنده می سازد، اتخاذ رویکردی مشتری محور و خلق تجاربی استثنایی است که نیازها و خواسته های مشتریان را در کانون توجه قرار می دهد.
در اقتصاد دیجیتال، مشتریان قدرت بی سابقه ای یافته اند. آنها با یک کلیک، به گزینه های بی شماری دسترسی دارند و می توانند به سادگی از برندی به برند دیگر روی آورند. در چنین فضایی، وفاداری و تمایز، حاصل کیمیاگری در شناخت عمیق مشتری و تعامل هدفمند با اوست. – ست گادین، بازاریاب و نویسنده برجسته
تحول در شیوه های بازاریابی با ظهور فناوری های دیجیتال
پیدایش اینترنت و فناوری های دیجیتال، دگرگونی عمیقی در منطق و شیوه های بازاریابی پدید آورده است. ویژگی های منحصربه فرد محیط آنلاین همچون تعاملی بودن، فردی سازی، یکپارچگی و دسترسی مستقل از مکان، فرصت های بی نظیری را پیش روی بازاریابان قرار داده است. امروزه شرکت ها می توانند با صرف هزینه کمتر، به مخاطبان گسترده تری دسترسی یابند، پیام های شخصی سازی شده ارسال کنند، کمپین های بازاریابی چندکاناله یکپارچه اجرا نمایند و حتی بدون نیاز به حضور فیزیکی، بازارهای جهانی را هدف قرار دهند.
اما شاید مهم ترین تحول، تغییر در موازنه قدرت به نفع مشتریان باشد. فناوری های دیجیتال با فراهم آوردن ابزارهایی برای جستجوی آسان اطلاعات، مقایسه گزینه ها، به اشتراک گذاری تجربیات و تعامل با برندها، مشتریان را به بازیگرانی فعال و توانمند در فرآیند بازاریابی تبدیل کرده اند. از همین روست که امروزه شاهد ظهور مفاهیم جدیدی همچون بازاریابی محتوایی، بازاریابی رسانه های اجتماعی، بازاریابی ویروسی و بازاریابی اجازه ای هستیم که همگی بر تعامل، مشارکت و همکاری با مشتری تاکید دارند (Doole and Lowe, 2005).
ضرورت اتخاذ نگرش مشتری محور در بازاریابی اینترنتی
در چنین فضای رقابتی و مشتری محوری، برندهایی در نهایت پیروز خواهند شد که بتوانند ارتباطی عمیق و معنادار با مشتریان خود برقرار کنند. صرف جذب ترافیک به وب سایت یا افزایش دنبال کنندگان در شبکه های اجتماعی، به خودی خود نتیجه بخش نیست. آنچه اهمیت دارد، درک ظریف نیازها، خواسته ها و رفتارهای مشتریان و طراحی تجاربی است که به طور مستمر برای آنها ارزش آفرینی کند. به بیان دیگر، بازاریابی اینترنتی مؤثر و پایدار، مستلزم جاری ساختن تفکر مشتری محوری در تمام سطوح سازمان و فعالیت هاست.
این بدان معناست که تحقیقات بازاریابی، طراحی محصولات و خدمات، توسعه محتوا، انتخاب کانال های ارتباطی و حتی فرآیندهای خدمت به مشتری باید بر پایه دانش عمیق از مخاطبان هدف و با محوریت رفع نیازهای آنان شکل گیرد. امروزه با توجه به حجم انبوه داده هایی که مشتریان در تعاملات آنلاین خود تولید می کنند، شرکت ها فرصت بی نظیری برای کسب بینش های دقیق و به روز درباره مشتریان در اختیار دارند. با تحلیل هوشمندانه این داده های بزرگ و رصد مستمر رفتار مشتریان در نقاط مختلف سفر مشتری (Customer Journey)، می توان برنامه های بازاریابی هدفمندتر و مؤثرتری طراحی و اجرا کرد (Wilson and Gilligan, 2004).
در دنیای امروز، دیگر نمی توان با حدس و گمان بازاریابی کرد. جمع آوری، تحلیل و بکارگیری داده ها برای درک مشتری و ارائه تجربیات شخصی سازی شده، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت رقابتی است. – اریک اشمیت، مدیرعامل سابق و رئیس هیئت مدیره آلفابت (شرکت مادر گوگل)
مزایای رقابتی بازاریابی اینترنتی مشتری محور
شرکت هایی که موفق به جاری سازی تفکر مشتری محوری در بازاریابی اینترنتی خود شوند، از مزایای رقابتی چشمگیری برخوردار خواهند شد:
1. افزایش وفاداری و ارزش طول عمر مشتری
مشتریانی که از سوی برندها، درک و تحسین شوند و پیشنهادهای متناسب با نیازهایشان دریافت کنند، احتمال بیشتری دارد که به مشتریانی بلندمدت و سودآور تبدیل شوند. بازاریابی اینترنتی مشتری محور با تقویت رابطه برند-مشتری، هزینه های جذب مشتری جدید را کاهش می دهد و حاشیه سود را بهبود می بخشد.
2. تقویت تصویر برند و اعتبار در بازار
برندهایی که به صورت اصیل به دغدغه ها و علایق مخاطبان خود می پردازند و پیوسته برای آنها ارزش آفرینی می کنند، جایگاه ممتازی در ذهن و قلب مشتریان پیدا می کنند. شهرت یک برند مشتری محور و توصیه های مثبت مشتریان راضی، محرک های قدرتمندی برای جذب مشتریان جدید هستند.
3. کاهش ریسک های بازاریابی
یکی از چالش های اصلی در بازاریابی اینترنتی، تخصیص بهینه منابع و بودجه به کانال ها و فعالیت های مختلف است. با اتخاذ رویکرد مشتری محور و تصمیم گیری بر اساس داده، شرکت ها با اطمینان بیشتری می توانند در حوزه هایی سرمایه گذاری کنند که بیشترین تاثیر را بر مشتریان دارد و از ریسک های ناشی از تصمیمات نادرست بکاهند.
4. چابکی بیشتر در واکنش به تغییرات بازار
در محیط پرشتاب و پویای دیجیتال، ترجیحات و رفتارهای مشتریان به سرعت در حال تغییر است. سازمان هایی که گوش شنوایی برای صدای مشتریان دارند و با استفاده از فناوری های تحلیل داده به طور مستمر بر نبض بازار دست دارند، بهتر می توانند تهدیدها و فرصت های نوظهور را شناسایی کنند و خود را با شرایط جدید وفق دهند.
5. خلق فرصت های جدید درآمدی
درک عمیق مشتریان و داشتن ارتباط نزدیک با آنان، بینش هایی در اختیار شرکت ها قرار می دهد که می تواند به توسعه محصولات، خدمات یا مدل های کسب و کار جدید بیانجامد. بسیاری از نوآوری های موفق در دنیای دیجیتال، از دل ایده هایی زاده شده اند که خود مشتریان در تعاملات خود با برندها مطرح کرده اند.
در بازاریابی اینترنتی، تنها یک رئیس وجود دارد: مشتری. او به راحتی می تواند با یک کلیک ماوس، سرنوشت کسب و کارهای دیجیتال را رقم بزند. برندهایی که مشتری را محور قرار دهند و بتوانند مطابق خواسته های او تغییر کنند، همواره از بقیه جلوتر خواهند بود. – جف بزوس، بنیانگذار و مدیرعامل آمازون
نتیجه گیری
در فضای دیجیتال پرتحول و رقابتی امروز، بازاریابی اینترنتی به یک عرصه حیاتی برای کسب مزیت رقابتی تبدیل شده است. اما صرف حضور و فعالیت در این عرصه، برای موفقیت پایدار کفایت نمی کند. آنچه برند ها را از یکدیگر متمایز می سازد و برگ برنده یک شرکت در نبرد سهم بازار به شمار می آید، توانایی شناخت عمیق مشتریان، برقراری ارتباط هدفمند و ارائه تجربیات استثنایی مشتری محور است.
با بهره گیری هوشمندانه از داده های انبوه مشتریان و تحلیل مستمر رفتار آنها، شرکت ها می توانند چشم اندازی دقیق و به روز از خواسته ها و ترجیحات افراد کسب کنند. آنگاه با تبدیل این بینش ها به پیشنهادهای ارزشمند و سفارشی سازی شده در هر نقطه از سفر مشتری، وفاداری و ارزش طول عمر مشتری را افزایش دهند. علاوه بر این، با تقویت ارتباط دوسویه و مشارکت مشتریان در فرآیندهای نوآوری، می توانند نه تنها محصولات و خدمات خود را به طور مداوم بهبود بخشند، بلکه مسیرهای رشد جدیدی نیز بیابند.
البته حرکت به سوی بازاریابی اینترنتی مشتری محور، نیازمند تغییرات بنیادین در نگرش، فرهنگ و قابلیت های سازمانی است. شرکت ها باید ساختارها، فرآیندها و سیستم های خود را به گونه ای بازطراحی کنند که در راستای شناخت و خدمت به مشتری چابک تر و هماهنگ تر عمل نمایند. همچنین لازم است سرمایه گذاری های لازم در زیرساخت های فناورانه و توسعه مهارت های تحلیل داده و بازاریابی دیجیتال صورت پذیرد.
مسیر تبدیل شدن به یک سازمان مشتری محور در عصر دیجیتال، هموار و بی دست انداز نیست. اما پاداش طی این مسیر، کسب جایگاهی ممتاز در ذهن و قلب مشتریان و بهره مندی از مزیت رقابتی پایدار در بازاری است که در آن، قدرت نهایی از آنِ مشتری است. پس بیایید با عزمی راسخ و چشم اندازی روشن، بازاریابی اینترنتی را در مسیر ارزش آفرینی برای مشتریان قرار دهیم و با نوآوری مستمر در تجربه مشتری، فردایی درخشان تر را برای کسب و کار خود رقم بزنیم.
منابع
- Doole, I. and Lowe, R. (2005). Strategic Marketing Decisions in Global Markets. Thomson Learning.
- Wilson, R.M.S. and Gilligan, C.T. (2004). Strategic Marketing Management: Planning Implementation and Control. 3rd ed. Butterworth-Heinemann.
- Doole, I. and Lowe, R. (2004). International Marketing Strategy: Analysis, Development and Implementation. 4th ed. Thomson Learning.
- CIM Coursebook Strategic Marketing Decisions, Unit 4: Developing corporate-wide marketing innovation.