تأثیر اینترنت بر بازاندیشی در استراتژی های بازاریابی سنتی

اینترنت، نه تنها نحوه انجام کسب و کار، بلکه نحوه تفکر درباره کسب و کار را نیز تغییر داده است. – بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت

مقدمه

ظهور و گسترش اینترنت، تحولی بنیادین در دنیای کسب و کار ایجاد کرده است. این تحول، نه تنها فرصت ها و چالش های جدیدی پیش روی بازاریابان قرار داده، بلکه ضرورت بازنگری در استراتژی ها و رویکردهای سنتی بازاریابی را نیز آشکار ساخته است. شرکت هایی که می خواهند در عصر دیجیتال رقابت پذیر بمانند، باید نحوه تفکر خود درباره بازار، مشتریان و فرایندهای بازاریابی را بنیادین تغییر دهند.

اینترنت، منجر به تغییرات گسترده ای در محیط رقابتی شده است. فضای کسب و کار پیچیده تر، چرخه عمر محصولات کوتاه تر و رقابت برای کسب مزیت، دشوارتر شده است. در این شرایط، بازاریابان باید رویکردهای نوینی را در تصمیم گیری های استراتژیک خود بگنجانند (Doole and Lowe, 2005). برای درک بهتر تأثیر اینترنت بر استراتژی های بازاریابی، بیایید نگاهی عمیق تر به این موضوع بیندازیم.

تغییر قواعد بازی: اینترنت و تعریف مجدد مرزهای بازار

یکی از مهمترین تأثیرات اینترنت، تعریف مجدد مرزهای بازار و صنعت است. در فضای دیجیتال، مرزهای جغرافیایی و صنعتی کمرنگ می شوند و شرکت ها می توانند با سهولت بیشتری وارد بازارها و حوزه های جدید شوند. این امر، نه تنها منجر به افزایش رقابت، بلکه باعث خلق فرصت های جدیدی برای خلق ارزش نیز می شود.

برای مثال، آمازون که به عنوان یک خرده فروش آنلاین کتاب شروع به کار کرد، به سرعت به سایر حوزه ها مانند لوازم الکترونیکی، پوشاک و حتی خدمات ابری گسترش یافت. گوگل نیز از یک موتور جستجو به یک غول فناوری با طیف گسترده ای از محصولات و خدمات تبدیل شد. این شرکت ها با استفاده از قابلیت های دیجیتال، توانستند مرزهای سنتی صنایع را درنوردند و مبنای جدیدی برای رقابت ایجاد کنند.

در اقتصاد دیجیتال، هر شرکتی یک شرکت نرم افزاری است. شما باید مانند یک شرکت فناوری فکر کنید، صرف نظر از اینکه در چه کسب و کاری هستید. – ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت

بازاندیشی در مفهوم مشتری: از مصرف کننده تا هم آفریننده

اینترنت، نقش و جایگاه مشتری را نیز به شکلی بنیادین دگرگون کرده است. در محیط دیجیتال، مشتریان دیگر صرفاً دریافت کننده منفعل پیام های بازاریابی نیستند، بلکه به طور فعال در خلق و انتشار محتوا، اظهارنظر درباره برندها و تأثیرگذاری بر تصمیمات خرید یکدیگر مشارکت می کنند. این تحول، مفهوم جدیدی از مشتری به عنوان “هم آفریننده ارزش” را پدید آورده است.

در این زمینه، شبکه های اجتماعی نقشی محوری ایفا می کنند. پلتفرم هایی مانند فیسبوک، اینستاگرام و توییتر، به مشتریان امکان می دهند تا با برندها و یکدیگر به طور مستقیم تعامل داشته باشند. این تعاملات، منبعی غنی از بینش ها و ایده های نوآورانه برای شرکت ها فراهم می کند. از سوی دیگر، قدرت تأثیرگذاری مشتریان بر یکدیگر، اهمیت ایجاد تجربیات مثبت و ترویج وفاداری برند را بیش از پیش برجسته می سازد (Kotler et al., 2021).

ارزش، دیگر توسط شرکت در پشت دیوارهای بلند کارخانه خلق نمی شود. بلکه به طور مشترک، در تعاملات انعطاف پذیر و فردی سازی شده میان مصرف کننده و تولیدکننده ایجاد می شود. – سی.کی. پراهالاد، استاد مدیریت

بازآفرینی فرایندهای بازاریابی: ورود به عصر دیجیتال

اینترنت و فناوری های دیجیتال، فرایندهای اصلی بازاریابی از جمله تحقیقات بازاریابی، توسعه محصول، قیمت گذاری، توزیع و ترویج را نیز متحول کرده اند. ابزارهای دیجیتال مانند تحلیل داده های بزرگ، هوش مصنوعی و اتوماسیون بازاریابی، امکان کسب بینش های عمیق تر از مشتری، شخصی سازی پیشنهادهای ارزش، و اندازه گیری دقیق اثربخشی کمپین ها را فراهم کرده اند.

برای مثال، شرکت نایک با استفاده از اپلیکیشن های تناسب اندام و پوشیدنی های هوشمند، داده های ارزشمندی درباره رفتار و ترجیحات کاربران خود به دست می آورد و بر اساس آن، محصولات و تجربیات شخصی سازی شده ارائه می دهد. آمازون نیز با تحلیل داده های خرید و رفتار مشتریان، توصیه های فردی شده محصول ارائه می دهد و تجربه خرید بهینه شده ای را خلق می کند. این رویکردهای داده محور، بازاریابی را از یک فعالیت مبتنی بر حدس و گمان به یک علم دقیق و قابل اندازه گیری تبدیل کرده اند.

در بازاریابی دیجیتال، کیفیت داده ها از کمیت آنها مهمتر است. شما باید بدانید که چه داده هایی را جمع آوری کنید، چگونه آنها را تحلیل کنید و چگونه از بینش های حاصل برای بهبود عملکرد بازاریابی استفاده کنید. – استفان دیب، بنیانگذار Digitlab

نتیجه گیری

در نهایت، اینترنت و تحولات دیجیتال، لزوم بازاندیشی در استراتژی های بازاریابی سنتی را اجتناب ناپذیر ساخته اند. امروزه، موفقیت در بازار مستلزم درک عمیق تغییر در قواعد بازی، تغییر نقش مشتری، و تغییر در فرایندهای بازاریابی است. شرکت هایی که بتوانند با چابکی این تغییرات را درونی سازند و استراتژی های خود را با واقعیات جدید دیجیتال هماهنگ کنند، از مزایای رقابتی پایداری برخوردار خواهند شد.

اما این تحول، چیزی فراتر از صرف پذیرش فناوری هاست. بلکه مستلزم تغییر در طرز تفکر، فرهنگ و قابلیت های سازمانی است. بازاریابان امروز باید با ذهنیتی باز، کنجکاو و آماده یادگیری مستمر، خود را با شرایط پویای محیط دیجیتال وفق دهند. تنها در این صورت است که می توانند از “تخریب خلاق” دیجیتال نه تهدیدی برای بقا، که فرصتی برای نوآوری و رشد بسازند.

در آینده، تمایز میان بازاریابی دیجیتال و بازاریابی سنتی از بین خواهد رفت. صرفاً بازاریابی خواهیم داشت در یک دنیای دیجیتال. – مارک پریچارد، مدیر برند پروکتر اند گمبل

منابع

1. Doole, I. and Lowe, R. (2005) Strategic Marketing Decisions in Global Markets, Thomson Learning.
2. Kotler, P., Kartajaya, H., & Setiawan, I. (2021). Marketing 5.0: Technology for Humanity. John Wiley & Sons.
3. Prahalad, C. K., & Ramaswamy, V. (2004). The Future of Competition: Co-Creating Unique Value With Customers. Harvard Business Review Press.
4. Chaffey, D., & Ellis-Chadwick, F. (2019). Digital Marketing: Strategy, Implementation and Practice (7th ed.). Pearson.